15. La Paz & Isla del Sol, Bolivië

15. La Paz & Isla del Sol, Bolivië

Met een nachtbus arriveerde ik op goede-vrijdag-ochtend in La Paz. Een op het eerste gezicht erg "ruige" stad, gebouwd op grote hoogte tussen de bergen. Hierdoor waren er maar weinig vlakke straten te vinden. Veel oude gebouwen, erg slecht onderhouden: het hout rotte en de verf bladderde van de muren. Tussen alle huizen en lantaarnpalen liepen tientallen doorgeluste stroomkabels, straatvuil werd door de wind alle kanten opgeblazen en het was erg druk met oude auto's en busjes waarvan de claxons overuren maakten.

Dan de Bolivianen: ze hebben erg sprekende uiterlijke kenmerken, niet persé sexy. Helemaal niet zeg maar. Ik had in zo'n korte tijd zelden zoveel mensen gezien, met zò weinig tanden, niet-schele ogen, opgeblazen kikkerkoppen, centenbakkussen of doorleefde gezichten.
Het was haast onmogelijk om een straat door te lopen, zonder er een dergelijk belabberd uitziend persoon te zien zitten/liggen. Al bedelend, of rotzooi verkopend. Sorry luitjes, voorlopig dus geen foto's van mooie mensen ;)

Kenmerkend waren echter de vrouwen, gekleed in wijde rokken, 10 stuks over elkaar heen. Geen grapje. Vanwege de kou in de vroege ochtend en late avond, aangezien ze hele dagen doorbrengen op de straat.
Hun outfit afgetopt me een typisch bolhoedje. Droegen ze dit recht op hun bol, dan had je dikke pech. Schuin op hun hoofd? Sla dan je slag: vrijgezelle dame in tha house!
Tussendoor stonden er kerels met bivakmutsen op straat, een houten kistje in hun hand. Het gaf me geen fijn gevoel, ondanks dat de reden van de bivakmuts wel enigszins "logisch" was: De betreffende kerels waren namelijk schoenpoetsers, een van oudsher beschamend beroep in Bolivië. Vandaar dat ze hun werk anoniem wilden uitvoeren: de bivakmuts was een uitkomst, tot op de dag van vandaag.

La Paz; aftandse gebouwen en bijpassend vreemd volk. Hmm... Welkom in Bolivië?!

===
Urban legends
===
Ik besloot een gratis rondleiding te doen door de stad, wat erg interessant was. Zo vertelde de gids onder andere over de gevangenis in La Paz: waar de gevangenen de dienst uitmaken en de bewaarders er alleen maar voor zorgen dat niemand ontsnapt. Als de gevangenen ingesloten worden moeten ze 20 Bolivianos betalen, cellen moeten de ze hùren en de meest luxe heeft zelfs een jacuzzi. Ingrediënten om drugs mee te maken worden naar binnen gesmokkeld, en weer naar buiten zodat de dealers het kunnen verkopen. Naast het maken/verkopen van drugs kunnen ze ook op andere manieren geld verdienen. Door bijvoorbeeld te werken in het "restaurant", andere dingen te verkopen maar 1 manier is me het meeste bijgebleven:

Een gevangene laat iemand buiten de gevangenis een auto stelen. De gevangene koopt een bewaarder om, om de gegevens van de eigenaar van de auto dmv het kenteken te achterhalen.
De gevangene belt vervolgens vanuit de gevangenis naar de eigenaar, met de mededeling dat hij komende woensdag(bezoekdag) een 'X' bedrag moet komen betalen aan hem. Omdat hij anders zijn auto nooit meer terug zal zien. Hij geeft z'n exacte naam en celnummer door en eindigt het gesprek met de waarschuwing dat hij de politie niet moet inschakelen.

Meestal gaat de eigenaar vervolgens tòch naar de politie, die alles aanhoort en vervolgens aangeeft dat ze het nu "tè druk hebben". De betreffende corrupte politieagent belt de gevangene op, deelt hem mede dat hij de helft van het geld wilt hebben of anders het hele feestje niet doorgaat. De gevangene belt vervolgens boos naar de eigenaar, met de mededeling dat hij de politie niet had moeten bellen en dat de prijs nu verdubbeld is, omdat hij nu ook de politieagent moet omkopen.

Uiteindelijk heeft de eigenaar zichzelf dus genaaid en betaalt de hij de volle mep aan de gevangene, die hem vervolgens een getekende plattegrond geeft met de locatie van zijn auto. 'Cash money money', zo "simpel" als dat. Ongelofelijk...!!

ps: Als je interesse hebt in een (waargebeurd) boek hierover, zie foto. Het boek is gebanned in Bolivië. Maar ik heb elders toch een exemplaar weten te bemachtigen!!

De tour ging ook door de "witch-market". Een markt waar ze allerlei dingen verkochten, die ze op markten verkopen.

Plùs lama-foetussen....?!

Zonder schaamte hingen de ongelukkige beestjes, al dan niet in hun velletje, aan hun nek te bungelen tussen de frisdrank, foute souvenirs en allerlei toverstoffen.
Want bij het bouwen van een huis, moet je 4 van deze kleine schattige langnekjes onder je huis begraven. En 'vroeger' (nog geen 100 jaar geleden), moest er bij het bouwen van een groot gebouw, een mens worden geofferd... Aan "pachamama" (moeder aarde), wel teverstaan.
Er werd dan meestal en zwerver van straat gelokt met de belofte van onbeperkt alcohol en zat gevoerd totdat hij knockout ging. Deze bewuste dakloze werd dan naar bouwplaats gedragen. Daar werd hij dan levend begraven, door beton over hem heen te storten. Want "pachamama" vereiste een levend, menselijk offer. Er worden nu nog steeds lijken gevonden onder gesloopte gebouwen...

Terwijl ik deze, en nog veel meer, verhalen aanhoorde in de kleine steegjes die de "witch market" rijk was, kreeg ik toch wel wat rillingen over m'n rug. Het geloof in "pachamama" en het katholieke is gedurende de jaren geheel in elkaar verweven geraakt. Hierdoor worden veel van deze vreemde rituelen tot op de dag van vandaag nog steeds uitgevoerd, terwijl de betreffende "witch-docter" een kruisje slaat.

La Paz staat ook in het Guinness Book of Records: "most overthrown presidents in one year (six)". En dat ging niet op een vriendelijke manier; kogelgaten waren nog zichtbaar in de gebouwen. De gids wees de balkons aan waar ze vanaf geflikkerd werden, palen waaraan ze opgehangen werden of stokken waarop hun hoofden werden gestaakt.

La Paz; een stad met middeleeuwse, heks-achtige, barbaarse gewoonten en gelijkwaardige uiterlijke kenmerken, wenst u een prettig en veilig verblijf ;)

===
Spinnenman
===
De laatste stop van de tour was een flatgebouw, 17 verdiepingen en ongeveer 50m hoog. Vanuit de bovenste verdieping was het mogelijk te abseilen. Maar La Paz vond, in al zijn barbaarsheid, dat normaal abseilen voor losers was. Face-front abseilen dus!

"Who wants to go for it?"

Ik had reeds een pak uitgezocht en stond al klaar. Allicht!
Het pak stonk naar het angstige zweet van m'n voorgangers, maar m'n adrenaline gaf daar niet zoveel om. Aangezien ik slippers aan had, moest ik op blote voeten gaan. "Prima, schoenen zijn overrated en vroeger deden ze het vast ook op blote voetjes. Kak..."

Op het randje van de afgrond vroeg ik mezelf toch wel weer even af, waar de fuck ik nù toch weer mee bezig was... Idioot.

"Go for it, you dirty dumb dutch douche legend!"

"Shut the fuck up, Sumai!"

Voor iedereen die al eens geabseild heeft, weet dit: het kutste moment is jezelf gestrekt over de rand laten hangen, tot 90 graden met de muur. Dit moest ik nu dus doen met m'n gezicht de àfgrond in. Met m'n klamme maatjes 43 om de rand geklemd en zeven kleuren klaar om m'n onderbroek mee in te kleuren.

Gelukkig ging het laten zakken tot 90 graden goed, ik kon m'n benen mooi "op slot" zetten, wat knikkende knieën voorkwam. Kleine Boliviaanse miertjes en mini-autootjes krioelden lang elkaar heen, door de steile straten die er vanaf deze hoogte een stuk minder steil en schoner uitzagen. Ik had tijdens de afdaling zelf de controle over de snelheid; kleine laffe stapjes werden al snel sprongen en ik eindigde met een dikke vrije val!

Vanzelfsprekend inclusief een mannelijke, brute en barbaarse brul, die La Paz eer aan deed ;)

===
World's Most Dangerous Road: "WMDR"
===
Een veel te korte nacht, uurtje in een bus, 3 crackers, en op ruim 4000 meter hoogte later:

"Wake up Holland, get your horse and let's go!!!"

Daar stond ik dan, klappertandend in de kou met m'n zwarte mountainbike, die er na inspectie redelijk goed uitzag. Ik had de avond ervoor wederom impulsief geboekt en wist niet eens met welke organisatie, of wat voor soort mountainbike. Ik wist alleen dat ik had betaald en om 06:30 klaar moest staan.

En daar stond ik dus, ik keek naar het nummer op m'n fiets:

'13'..... pff, gelukkig ben ik niet bijgelovig ;)

De zon verlichte inmiddels het nog koude asfalt, de weg waarover we zouden afdalen richting de WMDR: "Death Road".
Het lange, grijze en kronkelende asfalt daalde af tussen een adembenemend landschap. Hoge zwarte/groene bergen omringd door dikke mist en een afgrond waarvan ik het einde niet eens kon zien.
Ik merkte al snel dat m'n groep niet echt de sportiefste was, en 'no way' dat ik achter die trage drollen m'n remmen onnodig in zou gaan knijpen.

Liggend op m'n stuur haalde ik ze een voor een in, met m'n nieuwe missie de voorste gids bij te houden. Die als een ware vleesgeworden racemotor plat door de bochten heen speerde, met mij als een kleine lachende kleuter achter hem aan. Wow, wat was dat vet!!!

Na een klein uurtje kwamen we aan bij het begin van de 'deathroad', terwijl in de bus het nummer "highway to hell" werd afgespeeld. Lekker oppeppend, die coca-blad kauwende Bolivianen. Het asfalt ruilde ik in voor los grind en stenen omringd door modderige meuk. De afgrond inkijken kon ik niet, want we waren inmiddels afgedaald tot de dikke mist die de bergtoppen omringde. Aan m'n rechterhand de berg, linkerhand de afgrond en een dikke witte muur van ondoorzichtige mist. Met de gids voor me, daalden we het beruchte pad af. Toen we eenmaal onder de mist uitkwamen, doemde het indrukwekkende uitzicht pas op. Fakking hel.... Wat vèt, en eng tegelijkertijd!

Ik hoefde niet te trappen, want daar ging ik te hard voor. Zelfs in de zwaarste versnelling trapte ik in het luchtledige. M'n remmen, diè waren pas essentieel.
Het was namelijk vooral downhillen in de bergen, langs een afgrond met ontelbaar veel haarspeld bochten! In sommige bochten was een vangrail geplaatst, waar ik totaal niks aan zou hebben gehad. M'n fiets zou er tijdens een botsing namelijk veilig tegenaan knallen, waarbij ìk getrakteerd zou worden op een lancering óver de vangrail. Àls er al een vangrail was, welteverstaan. Voor alle andere bochten was het 'te laat remmen' of 'ff niet opletten' voldoende voor een gegarandeerd enkeltje afgrond, en zou ik het volgende statistisch nummertje zijn op 's-werelds meest gevaarlijke weg.
Onderweg kwam ik dan ook een aantal bloemetjes en aandenken tegen, onnodig uit te leggen waarom. Veel tijd had ik echter niet om daar bij stil te staan, daar ging ik te hard voor en was het uitzicht veel te magisch. M'n doel om wederom de voorste gids bij te houden was misschien op dat moment niet het aller slimste doel te wereld, maar wel het tofste!

Ik schreeuwde het uit als een over-fanatieke hooligan en was soms ineens sprakeloos bij de prachtige uitzichten. Ik had pijn in m'n armen van de constante spanning en in m'n kaken van het glimlachen. Opeens schrok ik op van een scherpe bocht die ik niet had zien aankomen, omdat ik in gedachten even bij iemand anders was, die deze rit heel anders had ervaren...

In enkele uren daalde ik ruim 3km af, in een landschap wat het eigenlijk niet verdiende om met zulke snelheden te doorkruisen.
Het was geen korte adrenaline kick, maar een constant druppelend adrenaline-infuus direct in m'n hart en met recht 1 van m'n highlights tot nu toe!

===
Worstelen
===
De laatste dag bezocht ik de grootste vlooienmarkt van Latijns Amerika, waar van alles werd verkocht. Van auto's en onderdelen hiervan, tot aan allerhande kleding. Grote kans dat wanneer er iets gestolen was, je het hier terug zou vinden. Al dan niet in losse onderdelen. Zoals bijvoorbeeld wanneer iemand besloot de gevangene nìet te betalen voor zijn gestolen auto.
"A very dodgy place, pickpockets are magicians here". Er hing een pop aan de lantaarnpaal, met daarop de Spaanse woorden voor: "dood aan dieven", niet echt een geruststelling dus m'n backpack ging mooi op m'n buik.

De dag sloot ik af met het bezoeken van een worstelshow: Choda, je zou het prachtig hebben gevonden!!

Bij de ingang een enorm bord, met daarop alle worstelaars en hun namen. Bij binnenkomst een sporthal, met de kenmerkende tl-verlichting, plastic stoeltjes en een hoop Boliviaans volk. Ik was precies op tijd en de eerste worstelaars kwamen net op: een anabole-kerel in een zwart pakje en een dikkig ventje in een belachelijk geel pakje. Elkaar oppakkend en neersmijtend, als èchte amateur-worstelaars met het nodige slechte acteerwerk.
Tot m'n verbazing stapten hierna twee vrouwen de ring in, en dat ging er flink aan toe! Ze gooiden elkaar letterlijk het publiek in, trokken aan elkaars haren en deden zeker niet onder aan hun mannelijke mede-strijders.
In een van de laatste gevechten werden mannen en vrouwen gemixed; de scheids werd in elkaar gemept en ik zag letterlijk de lichamen door de ring vliegen!
Alsof dat niet genoeg was, werd het publiek dusdanig betrokken en opgehitst, dat de flessen water en hun inhoud en zèlfs stoelen de ring in werden gegooid! Wat een heerlijk, kinderlijk en barbaars vermaak, I like! En dat op paaszondag, waarom niet ;)

De taxi heeft later grote moeite Sumai en mij de steile wegen van La Paz op te rijden. Het was een oude, gare en stinkende taxi die waarschijnlijk 60 jaar geleden al werd uitgelachen door een belabberde APK-monteur in Nederland.

Wanneer we goed de taxi in kijken, beginnen we beide te lachen en sprak Sumai onze gedachten uit: "shit, this cab is La Paz in a nutshell. Weird, filthy, old, dodgy, dangerous and it makes no sense at all!".

Zie foto ;)

===
Isla del Sol; "share"
===
M'n laatste stop in Bolivië, 1 van de 41 eilanden gelegen in het hoogst commercieel bevaarbare meer ter wereld: Lake Titicaca.

Een eiland waarbij ik een stukje moest klimmen om de hostels te bereiken, niet echt chill op 3812m boven zeespiegel en twee backpacks op m'n kadaver. Ik nam dus genoegen met een van de eerste hostels die ik zag, waar ze helaas geen dorms hadden, maar alleen single rooms met dikke tweepersoonsbedden. Vooruit, goed slapen mag ook wel een keer, maar gezellig was het niet. Na een korte wandeling werd het al snel donker, gelukkig had ik onderweg Ingvild (NOR) ontmoet om samen mee te gaan eten. In het restaurant leerden we een stelletje kennen uit Canada, die erg veel interessante verhalen hadden over de plaatselijke natuurlijke drugs "Ayahuasca" en "San Pedro", waar ik nog niets vanaf wist. Op bepaalde momenten vertelden ze misschien iets té enthousiast, maar vermakelijk niettemin.

Tussen het luisteren door besloot het land van de goden, zoals deze omgeving ook wel genoemd wordt, een bliksem show weg te geven in de wolken rondom het eiland. Een imposant schouwspel, terwijl ik tussen de ezelstront en gladde klinkers m'n weg terugzocht naar m'n bedje.
De volgende dag nam ik de boot naar de Noordzijde van het eiland, om vanuit daar ongeveer 7km terug te hiken naar de Zuidzijde van het eiland. Dit bleek uiteindelijk een redelijk pittige hike van bijna 3 uur te zijn, dwars door het eiland en over zijn heuvelruggen heen. De uitzichten waren prachtig, moeilijk te geloven dat het slechts een meer was, en niet een of andere zee.
Af en toe kwam er een local me tegemoet, en man met en aantal ezels. Of een vrouw met een typische en kleurrijke doek om haar heen, waarin ze van alles vervoeren. Dit keer een kleine baby, gekleed in lekkere warme kleertjes en een kleurrijk mutsje dat met gemak de schattigheids prijs won.
Los van deze sporadische ontmoetingen liep ik de hike alleen. En 3 uur lang lopen en denken over dingen waar je eigenlijk helemaal geen 3 uur over na wilt denken, bleek achteraf meer impact te hebben gemaakt dan het fysieke gedeelte...

Hopelijk kan ik binnenkort weer sporten, want op deze hoogte lukt dat niet. En ik mis die uitlaatklep.
M'n iPod heeft t loodje gelegd, geen muziek meer voor mij dus. Iets waar ik erg veel waarde aan hechtte.
M'n geheugenkaart crashte tijdens een backup, alle foto's van de zoutvlakten en het treinkerkhof; wèg.

Verrekte kutzooi...!

Ik vind het soms erg moeilijk dat ik m'n verdriet, maar ook m'n geluk niet kan delen. Deze reis voelt soms als een gevoelige monoloog, met mezelf als belabberde en eentonige gesprekspartner. Ondanks dat ik weet dat het me uiteindelijk sterker zal maken, maakt het dat op de momenten zelf er simpelweg niet beter op.

Gedeelde smart is halve smart, maar het omgekeerde is misschien wel belangrijker en even zo waar. Zoals een quote uit de film 'into the wild' mooi verwoordde:

"Happiness is only real, when shared"
===


I know, no worries en focussen op wat ik wèl heb en wat nog komen gaat. Doe ik, maar jullie weten inmiddels wel (een beetje) hoe ik kan zijn af en toe...

Thanks lieve allemaal, voor jullie interesse en verwarmende reacties. Hopelijk gaat het goed daar in NL!

Lots of love =X= J